Ο ωμός τσελεμεντές του ΔΝΤ για συντριβή υπόδουλων λαών (Christian Morrisson’s «The Political Feasibility of Adjustment»)

Αυτές οι οδηγίες επιβολής αντιλαϊκών μέτρων γράφτηκαν πριν μερικά χρόνια από τον Christian Morrison (στέλεχος του ΟΟΣΑ).  Αυτό το εγχειρίδιο του καλού… δικτάτορα περιέχει λεπτομερείς οδηγίες για τη συντριβή ολόκληρων λαών, με το πρόσχημα των (λεγόμενων) «διαρθρωτικών αλλαγών« στις οικονομίες των χωρών τους. Το έγγραφο είναι του ΟΟΣΑ,  αλλά προορίστηκε για χρήση από το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα , καθώς και από υποτελείς (σε αυτούς)… κατοχικές κυβερνήσεις (όπως η δική μας)!

English section: click here.

Αυτή την ανάρτηση, ήθελα να την κάνω εδώ και πολύν καιρό, αλλά… όχι χωρίς κάποια έρευνα για περισσότερα στοιχεία (και διασταυρώσεις τους). Ο «τσελεμεντές» περιέχει και οδηγίες… παράκαμψης της αντι-συνταγματικότητας (των αντι-λαϊκών μέτρων του ΔΝΤ) σε ορισμένες χώρες, καθώς και «ευγενικά διατυπωμένες» συστάσεις προς τις (κατοχικές) κυβερνήσεις να πετσοκόψουν το δικαίωμα της απεργίας και να επιμηκύνουν τη διάρκεια της παραμονής τους στην εξουσία (π.χ. 5 αντί για 4 χρόνια) έτσι ώστε να μπορέσουν να εφαρμόσουν τα αντι-λαϊκά μέτρα.  Ειδικά για το θέμα των… υπερβολικά δημοκρατικών (!) Εθνικών Συνταγμάτων, όταν αυτά  εμποδίζουν τις (νεοφιλελεύθερες)  μεταρρυθμίσεις, ο συγγραφέας ανάφερε σαν παράδειγμα το Εκουαντόρ, στο οποίο (δήθεν) «δεν εφαρμόστηκαν» οι «σωστές πολιτικές» λόγω του συντάγματός του. Ομως… αν κρίνω από τα στοιχεία που βρήκα για το Εκουαντόρ, όχι μόνο εφαρμόστηκαν οι ίδιες (αισχρές) πολιτικές (του ΔΝΤ) αλλά οι εξαιρετικά αρνητικές συνέπειές τους και οι διάτρητοι (αρπαχτικοί) στόχοι τους, άφησαν εποχή.  Η «βοήθεια» του ΔΝΤ προς το Ecuador είχε κύριο σκοπό να βοηθήσει τις Τράπεζες και όχι το λαό, σύμφωνα με δημοσίευμα της διεθνούς οικολογικής οργάνωσης «Φίλοι της Γης» (το 1999, τρία χρόνια μετά την κυκλοφορία του παρόντος «τσελεμεντέ»):

• IMF Loans To Ecuador Bailout Bankers, not the People

...The IMF loans will increase Ecuador’s debt by 15 percent. It is extremely unclear how the country will be able to service this higher debt, particularly since the government has already cut social programmes to zero. What is clear is that these loans will not benefit Ecuadorians, but are simply a way to keep the international banking system afloat. The IMF requirement on the free flow of investments is indicative of its strategy for the implementation of MAI-type agreements, even in the absence of an overarching international accord…

Πιο πρόσφατο (2006) ειναι το εξής αποκαλυπτικό άρθρο:

• Ecuador dismisses IMF report as «fallacies»

…όπου ο υπουργός οικονομικών του Εκουαντόρ κατηγόρησε ανοιχτά τους αξιωματούχους του ΔΝΤ ότι προσπάθησαν να του… υπαγορεύσουν το ΤΙ να κρύψει και το ΤΙ να φανερώσει (από τις πολιτικές τους) στο λαό της χώρας του!

UPDATE: Στον ‘Τσελεμεντέ’ είχε αναφερθεί συνοπτικά και ο Herr. K (Η μετατροπή της Ευρώπης σε τρίτο κόσμο αρχίζει από την Ελλάδα) στο δεύτερο blog του, βασιζόμενος σε ένα κείμενο του Γάλλου πανεπιστημιακού B. Conte (γαλλικά).

Αντιγράφω τώρα εδώ, την εξαιρετική ανάρτηση του blog cornelsen, που δυστυχώς αδικήθηκε πολύ (με μόνο 768 αναγνώστες μέχρι τώρα):

«Οδηγίες εφαρμογής των μέτρων τού Μνημονίου»

(Τρίτη, 22 Ιουνίου 2010, cornelsen)

Συνεχίζω το άρθρο τού ΗΡΑΚΛΗ http://irasot.capitalblogs.gr/showArticle.asp?id=25821&blid=25 από ένα άλλο σημείο. Πριν μερικά χρόνια γράφτηκε από τον κ. Christian Morrisson, Υπάλληλο του ΟΟΣΑ, έκθεση-οδηγία για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο «εχθρός λαός» από κυβερνήσεις που εκτελούν διατεταγμένη υπηρεσία. Το κείμενό του έχει τίτλο The Political Feasibility of Adjustment.

Το ΔΝΤ κάνει καλό

Από την μια, η αντιπολίτευση θα ρίξει όλα τα βάρη των μέτρων στην κυβέρνηση, ενώ από την άλλη, αν η κυβέρνηση περιμένει να ξεσπάσει η κρίση πριν πάρει τα μέτρα, θα έχει ελάχιστο χώρο για να ελιχθεί σε μια ενδεχόμενη πολιτική κρίση. […] Τελικά, μια ενδεχόμενη προσφυγή στο ΔΝΤ μπορεί να κάνει καλό σε μια κυβέρνηση, μιας και θα μπορέσει να απαντήσει στους επικριτές της ότι η συμφωνία με το ΔΝΤ της επιβλήθηκε, δεν το ήθελε.

Διακομματική υποστήριξη

Αν μια κυβέρνηση πρόκειται να χρειαστεί επαρκή χώρο για πολιτικές μανούβρες για την προσαρμογή, πρέπει να υποστηριχθεί από ένα ή δύο μεγάλα κόμματα κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, και όχι από έναν συνασπισμό μικρών κομμάτων, που σημαίνει ότι ένα ευθέως πλειοψηφικό σύστημα για κοινοβουλευτικές εκλογές προτιμάται από απλή αναλογική αντιπροσώπευση (ή τουλάχιστον έναν συνδυασμό των δύο). Υπάρχουν και άλλες μέθοδοι ενδυνάμωσης της εκτελεστικής εξουσίας, όπως η πιθανότητα προσωρινών έκτακτων/ειδικών εξουσιών ή η θέσπιση εκ των υστέρων ελέγχου από τη δικαστική εξουσία, ώστε να αποφευχθεί πιθανό εκ των προτέρων μπλοκάρισμα του προγράμματος από το δικαστικό σώμα. Ένα δημοψήφισμα μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματικό όπλο για μια κυβέρνηση, υπό την προϋπόθεση ότι μόνο η κυβέρνηση μπορεί να το καλέσει.

Περί συνδικάτων

Αν οι εργαζόμενοι σε εταιρίες του δημοσίου τομέα είναι οργανωμένοι σε δυνατά συνδικάτα, μπορεί να αναδειχτούν πολύ αποτελεσματική αντιπολίτευση ενάντια στις κυβερνητικές αποφάσεις (χιλιάδες απολύσεις ή ιδιωτικοποιήσεις). Κάθε πολιτική που αποδυναμώνει αυτόν το συντεχνιασμό είναι επιθυμητή: από οικονομικής σκοπιάς, αυτό θα εξαφάνιζε οποιαδήποτε εμπόδια για ανάπτυξη, ενώ από πολιτική σκοπιά η κυβέρνηση θα αποκτούσε ελευθερία κινήσεων σε περίοδο προσαρμογής. Μπορεί να πει κανείς ότι τέτοια πολιτική θα ξεσηκώσει αντιδράσεις, αλλά είναι σαφώς προτιμότερο να δοθεί αυτή η μάχη όταν η οικονομική κατάσταση είναι ικανοποιητική, από το να δοθεί σε περίοδο κρίσης και αδυναμίας. Τέτοιες πολιτικές μπορούν να λάβουν πολλές μορφές: εγγυήσεις μίνιμουμ υπηρεσιών, εκπαίδευση επιπλέον ειδικευμένων εργαζόμενων, ιδιωτικοποιήσεις ή κατάτμηση σε πολλές επιχειρήσεις που θα ανταγωνίζονται η μία την άλλη, όπου είναι εφικτό.

Το κατάλληλο τάιμινγκ

Παρατηρούμε μια σχέση, μια καθυστέρηση τριών με έξι μηνών, ανάμεσα στην ανακοίνωση των μέτρων σταθεροποίησης και τις κοινωνικές αντιδράσεις, απεργίες ή διαδηλώσεις. Αυτό είναι ενδιαφέρον, γιατί αποδεικνύει ότι, σε αντίθεση με την θεωρία των «αναλογικών προσδοκιών», οι πολιτικές αντιδράσεις εμφανίζονται όχι τη στιγμή που ανακοινώνονται, αλλά τη στιγμή που εφαρμόζονται.

Περικοπές μισθών

Επιδόματα μπορούν να περικοπούν σε συγκεκριμένους τομείς, χρησιμοποιώντας μια πολιτική διακρίσεων, έτσι ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να ενωθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι σε ένα κοινό μέτωπο. Προφανώς δεν συμβουλεύουμε να κοπούν τα επιδόματα των δυνάμεων ασφαλείας σε δύσκολες πολιτικές καταστάσεις, όπου η κυβέρνηση μπορεί να τους χρεαστεί.

Τίποτα δεν είναι πιο επικίνδυνο από το να λαμβάνονται καθολικά οικονομικά μέτρα για να λυθεί ένα μακροοικονομικό πρόβλημα. Για παράδειγμα, αν η κυβέρνηση θέλει να μειώσει τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, πρέπει να τους κόψει σε έναν τομέα, να τους παγώσει σε άλλον, και ακόμα και τους αυξήσει σε έναν πολιτικά ευαίσθητο τομέα.

Τα πιο εφαρμόσιμα μέτρα

Μπορούμε να προτείνουμε σειρά μέτρων που μπορούν να παρθούν χωρίς ιδιαίτερη πολιτική δυσκολία. Για να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα, υπάρχουν πολύ ουσιαστικές περικοπές στις δημόσιες επενδύσεις ή συμμάζεμα των λειτουργικών εξόδων που δεν εμπεριέχουν πολιτικό ρίσκο. Όταν κόβουμε τα λειτουργικά έξοδα, δεν το κάνουμε μειώνοντας την ποσότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας, ακόμα και αν αυτό γίνει σε βάρος της ποιότητας. Για παράδειγμα, μπορούμε να κόψουμε τα λειτουργικά έξοδα σε σχολεία ή πανεπιστήμια, αλλά θα ήταν επικίνδυνο να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών/φοιτητών. Οι οικογένειες θα αντιδράσουν βίαια αν τα παιδιά τους δεν μπορούν να σπουδάσουν, αλλά θα δεχτούν με ήπιες αντιδράσεις μια σταδιακή μείωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ενώ τα σχολεία μπορούν προοδευτικά και για συγκεκριμένους σκοπούς να ζητήσουν -και να πάρουν- συνεισφορές από τις οικογένειες, ή να παύσουν κάποια συγκεκριμένη δραστηριότητα. Αυτό δεν πρέπει να γίνει παντού ταυτόχρονα, πρέπει να γίνει αρχικά σε ένα σχολείο αλλά όχι κατευθείαν σε όλα τα σχολεία μιας γειτονιάς, ώστε να αποφευχθεί μια γενικευμένη δυσαρέσκεια.

Απεργίες δασκάλων

Οι απεργίες των καθηγητών-δασκάλων δεν προκαλούν από μόνες τους ιδιαίτερο πρόβλημα για μια κυβέρνηση, αλλά είναι εμμέσως επικίνδυνες, όπως έχουμε πολλές φορές δει, μιας και αφήνουν ελεύθερους τους μαθητές να διαδηλώνουν.

Μέτρα προς αποφυγήν

Πολλοί κάτοικοι φτωχών περιφερειών νιώθουν απελπισμένοι και αποκλεισμένοι σε σύγκριση με τον υπόλοιπο αστικό πληθυσμό. Βανδαλισμοί και λεηλασίες σε πιο εύπορες περιοχές είναι λοιπόν μια διέξοδος γι’ αυτούς. Αν ένα σταθεροποιητικό μέτρο -παύση επιδοτήσεων, για παράδειγμα- προκαλέσει ραγδαία άνοδο στις τιμές των βασικών αγαθών, αυτοί οι πληθυσμοί θα αντιδράσουν βίαια πάνω στην απελπισία τους. Τέτοια μέτρα χαμηλώνουν βίαια το ήδη χαμηλό επίπεδο της ζωής τους, και όταν φτάσουν σε αυτό το σημείο, οι φτωχοί δεν έχουν τίποτε άλλο να χάσουν.

Το πρώτο μέτρο που πρέπει να επισημανθεί είναι η αποφυγή μέτρων «χαλάρωσης» σε περιόδους ευημερίας, μιας και δημιουργεί «κεκτημένα δικαιώματα», που μετά είναι δύσκολο να αμφισβητηθούν.

Αν δεν μπορεί να αποφευχθεί αύξηση τιμών, πρέπει να ληφθούν κάποιες προφυλάξεις. Είναι αναγκαίο να αυξηθούν πρώτα οι τιμές στα «ενδιάμεσα» αγαθά, και όχι στα προϊόντα βασικής ανάγκης στα οποία στηρίζονται τα φτωχά νοικοκυριά. Αν σκοπεύουμε να αυξήσουμε κατόπιν και τις τιμές των βασικών αγαθών, πρέπει να δώσουμε για ένα χρονικό διάστημα πριν μετριοπαθείς αυξήσεις μισθών.

Στιβαρή διακυβέρνηση

Σε περιόδους πραγματικών αναμετρήσεων, το ειδικό πολιτικό βάρος ενός επικεφαλής του κράτους μπορεί να αναδειχτεί σε καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία της αναδιάρθρωσης. Οι κυβερνήσεις πάντα έχουν μια πραγματική δυνατότητα να αντισταθούν, βέβαια, χάρη στο στρατό και την αστυνομία. Σε κάποιες περιπτώσεις π.χ. στο Εκουαδόρ, η κυβέρνηση δεν έδρασε όταν ξέσπασαν απεργίες. Όταν οι αναταραχές μπορεί να απειλούν το καθεστώς, παρ’ όλα αυτά, η ειδική παρουσία τού αρχηγού τού κράτους είναι εξαιρετικά ισχυρός παράγοντας. Έτσι έγινε στο Μαρόκο, την Ακτή Ελεφαντοστού και τη Βενεζουέλα, όπου ο πρόεδρος είχε αυτή την εξουσία επειδή το κόμμα έλεγχε την προεδρία, το Κοινοβούλιο και το μεγαλύτερο συνδικάτο.

Παλιός ο «τσελεμεντές». Για να δούμε αν οι δικοί μας είναι ικανοί στην εφαρμογή του!

____________

Δείτε επίσης (στα Ελληνικά):

• Το μνημόνιο και ο «Καλλικράτης» (του Βασίλη Μητρόπουλου, Ελευθεροτυπία)
• Νέα ιστοσελίδα (σε αυτό εδώ το blog) για το ΜΝΗΜΟΝΙΟ
  
• Επειδή βαρέθηκα τους ηλίθιους, ΔΕΙΤΕ ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ το μνημόνιο!!!! (blogger Ηρακλής)
• Από που βγαίνουν οι οικονομολόγοι μαμά? | Techie Chan
• You Pay Your Crisis: Μην τρώτε την μασημένη «μετάφραση» του μνημονίου
• Ανταγωνιστικότητα με εργασιακό Μεσαίωνα (συνεντεύξεις των Richard Wolff & James Galbraith | Ελευθεροτυπία)
• Head Charge: Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην Τζαμάικα

• ΟΙ “FINANCIAL TIMES” ΟΜΟΛΟΓΟΥΝ : «ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΑΣ Ο Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ»!

• Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ: Οι αιτίες που οδήγησαν τη χώρα στην «παρακμή», η είσοδος του ΔΝΤ, η εφαρμογή του «διαρθρωτικού» προγράμματος του συνδίκου, τα αποτελέσματα του, καθώς επίσης τα διδάγματα για την Ευρώπη και την Ελλάδα (Βασίλης Βιλιάρδος)
• Η γοητεία του τουρκικού μοντέλου (και η ΔΗΘΕΝ επιτυχία του ΔΝΤ στην Τουρκία) – Ιός

_______________________

Το πρωτότυπο έγγραφο αυτής εδώ της ανάρτησης (στα αγγλικά) είναι εδώ, αλλά… (για παν ενδεχόμενο) το ανέβασα και στα αρχεία αυτού του blog (και ακολουθούν μερικά αποσπάσματα του εγγράφου):

English section:

• The Political Feasibility of Adjustment (by Christian Morrisson, OECD POLICY BRIEF No. 13)

[…]

How to Adapt the Constitution to Facilitate Adjustment

It is normal to reason in terms of the political feasibility of the adjustment “other things being equal”, taking the institutional framework as an exogenous parameter. It is entirely democratic, however, to change this framework with the agreement of the population. Experience shows in fact that certain provisions of the constitution may be real obstacles to adjustment. This is the case in Ecuador, for example, where the short terms of office and the absence of a stable parliamentary coalition due to proportional representation prevented successive presidents during the 1980s from implementing the essential stabilization programmes. In addition, two studies (Roubini and Sachs, 1989; Grilli, Masciandaro and Tabellini, 1991) have shown that countries where the parliament is elected by a first-past-the-post system control their debt better than those with proportional representation.

Certain constitutional reforms, such as those concerning the length of terms of office, the voting system, the referendum or the right to strike, may facilitate the adjustment. The length of terms of office is an important variable, because adjustment is characterised by negative short-term effects and positive medium to long-term effects. If the terms of office of the parliament or the executive are too short, it will be very difficult to implement a stabilization programme because the next elections will arrive before the benefits of the adjustment are really felt.

It is therefore important that terms of office last at least five years, it being understood that the new government uses the first months — the period when the resistance of the status quo is weakest — to introduce unpopular measures. In addition, elections to different bodies should be held at the same time, to avoid turning a series of elections into a series of referendums on adjustment….

[…to be continued…]

English language links:

• Campaign Against the IMF, World Bank and Structural Adjustment

• The Financial War Against Iceland By Prof Michael Hudson (17April 2009)
• From Marx to Goldman Sachs: The Fictions of Fictitious Capital | Michael Hudson (July 30, 2010)
• NeoLiberalism and the Counter-Enlightenment | Michael Hudson, May 27, 2010
• Ask ‘But Why?’: Michael Hudson: How Europe scammed Latvia (Sept. 13 2009)
• Michael Hudson and Richard Wolff on the Debt Crisis in Greece and Europe (Grit-TV video 8-7-2010)

• International Monetary Fund World Bank Structural Adjustment, Export Credit Agencies
• Odious Debts – I.M.F. loan to Brazil also shields U.S. interests (New York Times August 9/2002)
• Greece And The Fatal Flaw In An IMF Rescue « The Baseline Scenario (April 2010)
• Brazil’s IMF-sponsored economic disaster
• World Bank & IMF: What They are Really About

• In RTFL’s site («Reform Task Force Latvia», Latvian Opposition), there is a word-document titled «How the Neoliberals Bankrupted “New Europe”: Latvia in the Global Credit Crisis» (by Michael Hudson and Jeffrey Sommers). Here is an important extract:
  

…Along with most post-Soviet economies, the nation has become burdened with a debt overhead far beyond its ability to pay – mortgage debts denominated in foreign currency, so that it cannot avail its of the time-honored policy of inflating its way out of debt. Nor will it help for the government to borrow from the IMF and EU to pay debts owed by insolvent real estate mortgagees to Swedish and other foreign banks. Public borrowing to bail out bad private debts would involve squeezing the money out of the domestic population by even higher taxes on labor. This is the strategy that Latvia’s creditors have proposed – to slash its already low living standards. But the nation’s high flat tax already has priced its labor and industry out of world markets, leaving it unable to earn enough to cover its import dependency and scheduled debt service.
This logic was reflected in the now infamous official letter that Joaquin Almunia of the European Commission presented to Latvia’s Prime Minister and Finance Minister in January 2009, spelling out that Latvia must not use EC loans to develop export capacities for its economy. Latvia’s must use the funds it is borrowing primarily to pay off debts to its creditors in the West and bail out banks. Indeed, both the specifics and tenor of Almunia’s comments are worth noting:

…external assistance is to be used to avoid a balance of payments crisis….  Also, if the banking sector were to experience adverse events, part of the assistance would be used for targeted capital infusions…. Worryingly, we have witnessed some recent evidence in Latvian public debate of calls for part of the financial assistance to be used inter alia for promoting export industries or to stimulate the economy through increased spending at large.  It is important to stem these misperceptions.

This “conditionality” leaves Latvia  in much the position of a nation defeated in war paying reparations. It is not what the nation expected when it sought to join the EU and turned to Western Europe for assistance in making the economy more like the West…

• IMF on the Ropes in Brazil — In These Times (April 2005). Excerpt:

Lula’s base considers the IMF the prime policy apparatus behind economic failures in Brazil and neighboring Argentina. They’re not alone in this assessment. [….] While the IMF asserts that Brazilian poverty decreased in the mid-’90s by 10 percent, according to the World Bank more than one-third of Brazilians—183 million people—live in wooden or brick shacks on less than $2 a day. Socioeconomic realities such as these have discredited the IMF throughout Latin America, where many consider the Fund the kingpin of a financier cartel oblivious to development and social needs.

• […]
  

Related articles by Zemanta

• Hedgeye: Austerity Is The New Buzzword Floating Around Europe (businessinsider.com)
• Analysis: Emerging markets say fear not Greek restructuring (reuters.com)
• Greek crisis refuses to go away (telegraph.co.uk)
• At least 42 killed in bus crash in Ecuador (cnn.com)