Υπόθεση Λιγνάδη και #metoo: Κριτική σε «μιμίδια» Νομικισμού

Στα περισσότερα πολιτικά ζητήματα έχω συμφωνήσει (εδώ και χρόνια) με τον συγγραφέα-δικηγόρο Δημήτρη Μπελαντή, τον οποίο γνώρισα και προσωπικά. Αναδημοσίευσα κείμενά του, προώθησα βιβλία του και βιντεοσκόπησα ομιλίες του ανεβάζοντάς τες στο διαδίκτυο, κλπ.

Ακολουθεί πρόσφατη δημόσια ανάρτηση του Δ. Μπελαντή στο facebook, μαζί με ενστάσεις μου, διάσπαρτες ανάμεσα σε τμήματα κειμένου. Δεν είναι το μόνο κείμενό του με το οποίο διαφώνησα πρόσφατα, αλλά είναι ίσως το σημαντικότερο μέχρι τώρα (13/2/2021) διότι (κατ’εμέ) εκφράζει τόσο ξεκάθαρα μία πολιτική ιδεολογία ή «μιμίδιο» που ονομάζω (με δικό μου τρόπο) «νομικισμό». Λέει, λοιπόν…

• «Πέραν όλων των άλλων παραλείψεων του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών αυτήν την περιοδο, μου κάνει μεγάλη εντύπωση ότι σε όλη αυτήν την διογκούμενη ιστορία των καταγγελιών για αδικήματα κατά της σεξουαλικής ελευθερίας, ο ΔΣΑ δεν βγήκε ευθέως να πει τα αυτονόητα στον νομικό μας πολιτισμό».

Καθόλου αυτονόητα δεν είναι, σε μια χώρα όπου… ακόμη δεν έχει ψηφιστεί σωστός νόμος που να ορίζει το βιασμό με βάση τη μη-συναίνεση, αντί με βάση τη χρήση βίας. Δείτε αυτά εδώ:

• Διεθνής Αμνηστία: Απαράδεκτο το άρθρο με τον νομικό ορισμό του βιασμού στο σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα
• http://www.opengov.gr/ministryofjustice/?p=9808&cpage=1 (ο τρέχων επίσημος ορισμός του βιασμού στην Ελλάδα που απαιτεί να ασκήθηκε σωματική βία κλπ. ενάντια στα διεθνή πρότυπα…)

UPDATE: Στην Ελλάδα, ακόμη και σήμερα υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στη σχετική νομοθεσία, π.χ.

Κακοποίηση-βιασμός-ασέλγεια (21 Ιαν. 2021)

Ο Μπελαντής όμως… συνεχίζει:

Ότι δηλαδή οι δημόσιες καταγγελίες πρέπει να γίνονται σε εύλογο χρόνο από την παραβίαση και να συνοδεύονται από νομικές μηνύσεις, αγωγές προστασίας της προσωπικότητας, και προσφυγές.

Δεν υπάρχει «εύλογος χρόνος» όταν τα θύματα τρομοκρατούνται ή εκβιάζονται (για να σιωπήσουν επί μακρόν) ή χρειάστηκαν πολύ χρόνο για να συνέλθουν από ψυχικά τραύματα που υπέστησαν σε νεαρή ηλικία, κ.ο.κ. και ο «εύλογος χρόνος» για παραγραφή είναι ελληναράδικη ιδιοτροπία, νομική ανωμαλία ολκής.

Ότι καταγγελίες που γίνονται μετά το όριο της νομικής παραγραφής καταδολιεύουν και καταστρατηγούν την δυνατότητα του καταγγελόμενου να υπερασπίσει την αξιοπρέπεια του.

Πολύ απλά, (όπως και στο Ηνωμένο Βασίλειο) δεν θάπρεπε να υπάρχει χρονικό όριο παραγραφής για βιασμούς ή άλλες πράξεις βαρύτατης προσβολής της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, που συχνά αφήνουν βαθιά ψυχολογικά τραύματα στα θύματα. Η παραγραφή ακυρώνει τον «νομικό πολιτισμό» σε τέτοιο βαθμό ώστε… τα θύματα αναζητούν άλλα είδη δικαίωσης (όχι απαραίτητα «εκδίκησης») από την Κατεστημένη Δικαιοσύνη, η οποία άλλωστε… έχοντας κόστος (για μηνύσεις ή αγωγές) τετραψήφια ποσά σε ευρώ, έχει καταστεί προνόμιο των εύπορων κοινωνικών τάξεων.

Οτι αυτά τα αδικήματα είναι σαφώς απεχθή η και απεχθεστατα, αλλά και για τον νόμο και για την ηθική υπάρχουν χρονικά όρια, τα οποία διαφοροποιούν την δικαιοσύνη από την εκδίκηση η την ναρκισσιστική κοινωνική προβολή.

Πολλά επίμαχα σημεία βλέπω εδώ:

• [1] Συγχέει νόμο με ηθική (ενώ ό,τι είναι νόμιμο δεν είναι απαραίτητα ηθικό).
• [2] Επικαλείται «χρονικά όρια» (παραγραφής) που δεν θάπρεπε να υπάρχουν (όπως δεν υπάρχουν π.χ. για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας).
• [3] Ισχυρίζεται ότι αυτά τα «χρονικά όρια» διαφοροποιούν τη δικαιοσύνη από την «εκδίκηση» ή τη «ναρκισσιστική κοινωνική προβολή», ενώ τίποτα τέτοιο δεν συνεπάγεται. Π.χ. η πλήρης διαύγαση της αλήθειας μπορεί να γίνει σε κείμενα ή αφηγήσεις θυμάτων ακόμη και μετά από δεκαετίες, κλπ.

Ότι στο νομικό μας σύστημα δεν αποδεικνύεται η αθωότητα αλλά η ενοχή. Αρα, αν δεν μπορεί πια να κριθεί η ενοχή σου, και έχεις καταγγελθεί, την έχεις βάψει.

Αυτό είναι καθαρά… «νομικίστικο» επιχείρημα. Η ενοχή δεν αποδεικνύεται (ή καταρρίπτεται) μόνο σε δικαστήρια. Υπάρχει π.χ. και το «Investigative Journalism», ενώ ο διαδραστικός δημόσιος διάλογος στο διαδίκτυο συχνά γίνεται για να αποδείξει ενοχές και αθωότητες προσώπων, ή αλήθειες και ψέματα.

Ο «νομικός πολιτισμός» είναι υποσύνολο του ανθρώπινου πολιτισμού, άρα και των δυνατοτήτων του για δημόσιο διάλογο, παρόλο που ο διάλογος δεν διεξάγεται πάντα έντιμα (π.χ. στο facebook αλλοιώνεται με το μπλοκάρισμα του αντιλόγου). Ο «κίτρινος τύπος» υπήρχε ανέκαθεν και συνεχίζει να υπάρχει, αλλά δεν ακυρώνει το διαχρονικό έργο π.χ. ενός Εμίλ Ζολά που υπερασπιζόταν με πύρινα άρθρα την αθωότητα του Ντρέιφους...

Σε ορισμένα ζητήματα, ή είσαι με το κράτος δικαίου ή είσαι με την αρένα.

Το άκρον άωτον του «νομικισμού» είναι ακριβώς αυτό το δίπολο, ότι [δήθεν] ή είσαι με το κράτος δικαίου, ή είσαι με την «αρένα». Το κράτος δικαίου δεν είναι τέλειο και τις παραλείψεις ή αδικίες του η κοινωνία τις επιλύει συχνά με άλλους τρόπους, όχι απαραίτητα βίαιους, ούτε απαραίτητα συνιστώντες «αρένα» (εκτέλεσης υπολήψεων κλπ.) Πλήθος βιβλίων και έργων τέχνης, αλλά και δημόσιων εκδηλώσεων ή διαμαρτυριών επιχείρησαν αποκατάσταση αληθειών.

Είναι ο ΔΣΑ και η Ολομέλεια των ΔΣ με την αρένα, για να είναι κοινωνικά αρεστοί; Ως πρώην μέλος της διοίκησης του ΔΣΑ, θα προτιμούσα να μην είναι έτσι. Η σιωπή είναι συνενοχή.

Πολύ πιθανώς ο ΔΣΑ (και άλλοι φορείς) βλέποντας το μέγεθος των αναδυόμενων σκανδάλων προτιμούν τη σιγή ιχθύος από το ρίσκο να εκφραστούν λανθασμένα, π.χ. υπέρ μιας «τυπικής δικαιοσύνης» που έχει χάσει το νόημά της ή την αξιοπιστία της…

ΥΓ Γνωρίζω ότι στις εποχές της αρένας το να αντιτίθεται κανείς σε αυτήν δεν είναι δημοφιλές. Δεν είναι σημαντικό για εμένα προσωπικά. Δεν πιστεύω στην δημοφιλία σε βάρος των αρχών και αξιών μου. Σε όλη την ζωή μου έτσι πορεύτηκα, με σημαντικό προσωπικό υλικό κόστος αλλά με ηθική αξιοπρέπεια.

Ε, σιγά τα… ωά!

Το ίδιο το κείμενο Μπελαντή θα μπορούσε κανείς να πει ότι… μεροληπτεί (εμμέσως πλην σαφώς) υπέρ θυτών, ότι απαιτεί (εμμέσως πλην σαφώς) σιωπή και απραξία θυμάτων (μετά από κάποια «χρονικά όρια») και ότι οδηγεί λογικά… σε ολέθριες λογοκρισίες διαμαρτυριών (για εγκλήματα που «παραγράφτηκαν», κ.ο.κ.) αποσιωπώντας απειλές σε θύματα (για να σιωπήσουν) οι οποίες εξόργισαν….. ηγετικό μέλος του «Ρουβίκωνα», που απευθύνθηκε στον… απειλώντα με την εξής ανάρτησή του:

Αυτό έγινε στις 8 Φλεβάρη 2021. Λίγο μετά, στις 9 Φλεβάρη, ο Δ. Μπελαντής αντέδρασε με ποστ όπου κατονομάζει (μεταξύ άλλων) τον «Ρουβίκωνα»:

Ε, τώρα… ενώ το μέλος του Ρουβίκωνα απάντησε σε πραγματικές απειλές που υπέστησαν θύματα… ο συμπαθής δικηγόρος ανησυχεί μόνο για τη μία πλευρά, εκείνη του (φερόμενου ως) θύτη κ. Λιγνάδη.

Προφανώς… κάτι δεν πάει καλά με αυτό το συλλογισμό, ιδίως προερχόμενο από δικηγόρο και διανοούμενο της αριστεράς, με πλούσιο πολιτικό και συγγραφικό έργο (που αναγνώρισα, επαίνεσα, αναδημοσίευσα και προώθησα προσωπικά). Κοντολογίς, δεν μου φαίνεται σωστό το «ξεχύλωμα» του Λόγου σε ακραίες ρητορικές εξάρσεις που στοχεύουν και τσουβαλιάζουν τους πάντες ως Αντιφά μέχρι και… Πολ Ποτ.

UPDATE: (15.02.2021) κλικ εδώ ή στην εικόνα:

• Η αφίσα εμφανίστηκε μόνο στα Χανιά Κρήτης και δεν την έφτιαξε ο «Ρουβίκωνας». Πρόκειται για ψευδή είδηση από το «Πρώτο Θέμα»! Ο Δ. Μπελαντής έγραψε «είδα ότι ανέβασαν αφίσες με το Λιγνάδη που τον χαρακτηρίζουν σίχαμα» αλλά προφανώς πουθενά δεν είδε την αφίσα εκτός από… αναδημοσιεύσεις της ψευδούς είδησης από το «Πρώτο Θέμα»…

Φυσικά, δεν εγκρίνω παρανομίες ή αδικαιολόγητη βία σε βάρος κάποιου που δεν έχει τελειωτικά αποδειχτεί ένοχος, αλλά… η ταύτιση των επικριτών του με τραμπούκους, φασίστες και γενοκτόνους με ξεπερνάει πολύ δυσάρεστα. Μπορεί να δικαιολογηθεί (σε κάποιο βαθμό) ως συνέπεια του ιδεολογικού «ιού» ή «μιμιδίου» που… πλήττει δικηγόρους, το οποίο ονομάζω «νομικισμό», αν και η δική μου ερμηνεία της λέξης διαφέρει από την καθιερωμένη, σκεπτόμενος το αγγλικό legalistic.

Εξάλλου…

• Πραγματικά δεν πιστεύω ότι κινδυνεύει η σωματική ακεραιότητα του Δ. Λιγνάδη, παρά τις αφίσες εναντίον του σε σπάνια μέρη των Εξαρχείων στα Χανιά Κρήτης (που δεν ανάρτησαν μέλη του «Ρουβίκωνα»). Εν πάση περιπτώσει, οι αφίσες είναι περισσότερο μια ακρότητα εκτός θέματος…
• Κάθε δημόσιο πρόσωπο σε υψηλή θέση έχει άλλωστε ευρέως γνωστή… φάτσα και δεν στέκει κατηγορία «παραβίασης προσωπικών δεδομένων» για οποιαδήποτε δημόσια αναδημοσίευση της φάτσας του...

Αυτά προς το παρόν (και λίγα είπα) ξεκινώντας από συγκεκριμένο κείμενο, αυτό εδώ:

Στο μεταξύ… πληθαίνουν οι καταγγελίες κατά του (φερόμενου ως βιαστή και παιδεραστή) πρώην διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη, όπως και κατά του… πολιτικού σαλτιμπάγκου Παύλου Χαϊκάλη, παρομοίως καταγγελόμενου. Στο τέλος αυτής της ανάρτησης θα βρείτε πολλά σχετικά links.

Εν κατακλείδι…

• Νομικός πολιτισμός ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ τυπολατρεία «χρονικών ορίων» που ψήφισαν πολιτικάντηδες «νομοθέτες» για παραγραφή βιασμών και άλλων κακοποιήσεων, μετά την οποία… φιμώνονται τα θύματα (αλλιώς θα τα… μηνύσουν θύτες για δήθεν συκοφαντική δυσφήμηση, κάτι που ΜΠΟΡΟΥΝ να κάνουν οι θύτες και αποτελεί ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ απειλή για τα θύματα, που ΕΚΤΙΘΕΝΤΑΙ πολύ περισσότερο μιλώντας δημόσια). ΟΛΑ αυτά είναι νομικίστικες… μαλακίες!
• Νομικός πολιτισμός είναι π.χ. μέριμνα για πραγματική δικαιοσύνη μέσω έννομων μέσων, όταν και ΑΝ μπορεί να υπάρξει, έστω εντός ενός… εικονικού «κράτους δικαίου» που σήμερα δεν υπάρχει (παρά μόνο για… φραγκάτους) ή κοντεύει να διαλυθεί.
• Αυτό που επείγει κατ’εμέ, ΑΝ ψάχνουμε «νομικά» μέτρα, είναι η κατάργηση της παραγραφής για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και αξιοπρέπειας, όπως ακριβώς δεν υπάρχει παραγραφή για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, παρόλο που πολλοί εγκληματίες τη γλύτωσαν…

-ΑΝ, όμως, δεν υπάρχει τυπική δικαιοσύνη, αρμόδια για απεχθή εγκλήματα π.χ. λόγω «παραγραφής», τότε… όχι μόνο πυροδοτούνται εύλογα τάσεις αυτοδικίας (με τη νομική έννοια), αλλά… ακόμη περισσότερο, η κοινωνία ψάχνει εναλλακτικούς τρόπους για την αποκατάσταση (έστω) της αλήθειας, που σήμερα δεν υλοποιούνται χωρίς ανοιχτό και απολύτως ελεύθερο δημόσιο διάλογο (που έπαψε να υπάρχει πια στο… facebook).

Δείτε περισσότερα:

UPDATE: Και τι θα πει “παραγραφή κακουργήματος”, στο κάτω-κάτω; (δείτε και συζήτηση στα σχόλια)

• Μαρτυρία πρώην μαθήτριας για παρενόχληση από τον Δημήτρη Λιγνάδη
• Δημήτρης Λιγνάδης: Σάλος με αποπομπή από Εθνικό Θέατρο. Ακρίτα, καταγγελίες, βιογραφικό (πολύ σημαντική έρευνα με ενδιαφέρουσες αναδρομές και στο παρελθόν)
• Έρευνα για κύκλωμα παιδεραστίας με επικεφαλής γνωστό σκηνοθέτη, μετά την καταγγελία 15χρονου για βιασμό
• #MeToo: «Στα 19 μου με κακοποίησε βάναυσα γνωστός σκηνοθέτης του θεάτρου»
• Νέα στοιχεία για τον γνωστό σκηνοθέτη: «Ακούγονταν κλάματα και φωνές παιδιών από το σπίτι»
• Μπέζος: Όλοι ξέραμε και δεν μιλούσαμε
• Όταν η Μενδώνη διόριζε τον Λιγνάδη για … λόγους δημοσίου συμφέροντος [Βίντεο]
• Νέα καταγγελία κατά Φιλιππίδη για σεξουαλική επίθεση: «Είδα το άλλο του πρόσωπο, ένα τέρας», λέει γνωστή ηθοποιός
• Στον ΣΕΗ η καταγγελία της Αραβή για τον Χαϊκάλη
• Η Ζέτα Δούκα καλεί Μητσοτάκη και ΠτΔ να πάρουν θέση για τις καταγγελίες στο χώρο του θεάτρου 
• Η ανάρτηση της Σμαράγδας Καρύδη για τα όσα συμβαίνουν στο θέατρο και η απάντηση της Ζέτας Δούκα, όπου η κ. Καρύδη διατείνεται ότι στηρίζει το κίνημα #metoo και αρνείται ότι είχε την παραμικρή σχέση με καταγγελόμενους, αλλά… πολλοί ξέρουν τις στενές σχέσεις της με τον Δ. Λιγνάδη. Πριν σβήσει το προφίλ του στο facebook ο τελευταίος, είχε δημοσιεύσει εκεί π.χ. την εξής φωτό:

Μερικές άλλες φωτογραφίες και… καυτές λεζάντες:

Ως γνωστόν, κολλητός και υποστηρικτής του Λιγνάδη είναι ο K. Μαρκουλάκης, πρώην μέλος της «Δράσης» του Στέφανου Μάνου και υποψήφιος επικρατείας στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ, στις προηγούμενες εκλογές. Επίσης όλοι (όπως και ο Κυριάκος Μητσοτάκης) ήταν συμφοιτητές στο «Αμερικανικό Κολλέγιο».

Τελευταίες σημειώσεις (με updates):

• Το ότι στο χώρο του Θεάματος είθισται μερικές φορές να προωθούνται νέα άτομα μέσω… υποταγής σε σεξουαλικές ορέξεις απεχθών αφεντικών και… φιρμών, ΔΕΝ συνεπάγεται ότι απαλλάσονται της ευθύνης τους αφεντικά και φίρμες, ΟΠΩΣ ακριβώς δεν απαλλάσσονται μαστρωποί επειδή έπεισαν θύματά τους να γίνουν πόρνες και να «δουλέψουν» γι αυτούς. Ελπίζω να είναι προφανές…
• Εντύπωση μου έκανε μια πρόσφατη δήλωση Λιγνάδη που αρνείται ότι διέπραξε μαστρωπεία, αλλά… δεν αναφέρει πουθενά κάτι για… παιδεραστεία.
• […]